Thẻ Căn cước là gì? Sự khác biệt giữa Thẻ Căn cước mới và CCCD gắn chip

Từ ngày 01/07/2024, Luật Căn cước số 26/2023/QH15 chính thức có hiệu lực, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng trong hệ thống quản lý định danh cá nhân tại Việt Nam. Thẻ Căn cước đã thay thế hoàn toàn khái niệm “Căn cước công dân (CCCD)” cũ, mang đến nhiều cải tiến về tính năng và bảo mật.

Tóm tắt nội dung

1. Thẻ Căn cước là gì?

Theo Luật Căn cước số 26/2023/QH15, thẻ Căn cước là giấy tờ tùy thân chính thức của công dân Việt Nam có tích hợp nhiều tính năng công nghệ tiên tiến nhằm bảo đảm tính bảo mật và chống giả mạo cao thay thế cho thẻ Chứng minh nhân dân (CMND) và thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chip, và có hiệu lực từ 01/07/2024.

Thông tin trên Thẻ Căn cước bao gồm

Thông tin được in trực tiếp: Ảnh chân dung, số định danh cá nhân, họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịch, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú.
Thông tin được mã hóa trong mã QR: Mã QR chứa thông tin sinh trắc học (vân tay, mống mắt, giọng nói, ADN,… ), cùng dữ liệu về người thân, giấy tờ liên kết như hộ chiếu, bảo hiểm y tế, giấy khai sinh…

Với xu hướng số hóa, thẻ Căn cước còn hỗ trợ căn cước điện tử (CCĐT) qua ứng dụng VNeID – giúp người dân dễ dàng xác thực online mà không cần mang theo giấy tờ vật lý.

2. Sự khác biệt giữa Thẻ Căn cước mới và CCCD gắn chip

Tiêu chí so sánh	Thẻ Căn cước (từ 01/07/2024)	CCCD gắn chip trước 2024
Tên gọi	Thẻ Căn cước	Thẻ Căn cước công dân
Thông tin trên thẻ	Họ tên, nơi cư trú, ảnh, mã số định danh	Họ tên, nơi thường trú, ảnh, số định danh
Thông tin địa lý	Ghi “nơi cư trú”, “nơi đăng ký khai sinh”	Ghi “quê quán”, “nơi thường trú”
Vân tay trên thẻ	Không in, chỉ lưu mã hóa trong QR/chip	In trực tiếp trên thẻ
Sinh trắc học nâng cao	Bổ sung: mống mắt, ADN, giọng nói (có thể mã hóa)	Chỉ có ảnh và vân tay
Chữ ký trên thẻ	“Bộ Công an”	“Cục trưởng C06”
Tích hợp giấy tờ cá nhân	Hộ chiếu, GPLX, BHYT, BHXH, giấy khai sinh, giấy kết hôn…	Chưa hỗ trợ
Cấp cho trẻ dưới 14 tuổi	Có thể cấp theo nhu cầu	Chỉ cấp từ 14 tuổi trở lên
Mẫu không ảnh (trẻ <6 tuổi)	Có mẫu riêng không ảnh và không thu sinh trắc học	Không có

3. Có bắt buộc đổi sang Thẻ Căn cước không?

KHÔNG BẮT BUỘC đổi ngay lập tức. Theo quy định:

Thẻ CCCD hay CMND đang sử dụng mà còn có giá trị sử dụng thì vẫn được dùng cho đến hết hạn
Chỉ cần đổi khi: thẻ cũ hết hạn, bị mất/hỏng, thay đổi thông tin cá nhân
Có thể chủ động đổi để sử dụng các tính năng mới

4. Những trường hợp cần cấp đổi Thẻ Căn cước

Công dân sẽ được cấp đổi thẻ Căn cước trong các trường hợp sau:

Đến tuổi quy định: Khi công dân đủ các mốc tuổi 14, 25, 40 hoặc 60 tuổi.
Thay đổi thông tin cá nhân: Họ, tên đệm, tên khai sinh hoặc ngày tháng năm sinh có sự thay đổi, điều chỉnh.
Thay đổi nhân dạng: Hình dáng, đặc điểm nhận dạng bên ngoài thay đổi rõ rệt hay chuyển đổi giới tính.
Sai thông tin trên thẻ: Khi phát hiện thông tin in trên thẻ bị sai lệch so với hồ sơ gốc.
Thay đổi địa giới hành chính: Khi địa chỉ hoặc đơn vị hành chính nơi cư trú được điều chỉnh theo quy định Nhà nước.
Số định danh cá nhân bị thay đổi: Do hệ thống xác lập lại số định danh.
Theo yêu cầu cá nhân: Khi công dân có nhu cầu đổi thẻ vì lý do cá nhân hợp pháp.

Điều này mở rộng đối tượng sử dụng, tạo thuận lợi cho việc làm thủ tục hành chính ngay cả cho trẻ em.

5. Căn cước điện tử trên VNeID

Ưu điểm nổi bật

Tiện lợi: Không cần mang theo thẻ vật lý
Bảo mật cao: Xác thực sinh trắc học
Tích hợp đa dạng: Người dân có thể sử dụng thông tin đã tích hợp trên VNeID thay thế giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe bản cứng, thẻ bảo hiểm y tế
Giao dịch 24/7: Xác minh online mọi lúc

6. Cách đăng ký Căn cước điện tử trên ứng dụng VNeID

Để đăng ký căn cước điện tử, bạn thực hiện theo các bước sau:

Tải ứng dụng VNeID từ App Store/Google Play
Đến công an cấp xã, huyện nơi cư trú để đăng ký tài khoản định danh điện tử mức 2.
Xuất trình thẻ CCCD còn hiệu lực và cung cấp số điện thoại, email, cùng các giấy tờ muốn tích hợp (nếu có).
Cán bộ sẽ chụp ảnh, lấy vân tay và mống mắt (áp dụng với người từ 6 tuổi trở lên).
Sau khi hoàn tất, kết quả sẽ được thông báo qua ứng dụng VNeID, SMS hoặc email.

7. Lưu ý quan trọng khi sử dụng Thẻ Căn cước

Bảo mật thông tin

Không để lộ mã QR: Tránh bị khai thác thông tin sinh trắc học
Không chia sẻ ảnh thẻ: Đặc biệt trên mạng xã hội
Bảo vệ tài khoản VNeID: Không chia sẻ mật khẩu, mã PIN

Bảo quản thẻ Căn cước

Không dán, ép nhựa: Có thể làm hỏng chip
Tránh từ trường mạnh: Bảo vệ dữ liệu trong chip
Cập nhật thông tin kịp thời: Khi có thay đổi về địa chỉ, tình trạng hôn nhân

8. Tác động tích cực của Thẻ Căn cước

Đối với người dân

Giảm số lượng giấy tờ cần mang theo
Tăng cường bảo mật thông tin cá nhân
Thuận tiện trong giao dịch điện tử
Hỗ trợ các dịch vụ công trực tuyến

Đối với xã hội

Hiện đại hóa hệ thống quản lý dân cư
Giảm thời gian, chi phí hành chính
Tăng hiệu quả công tác an ninh, trật tự
Phát triển chính phủ điện tử

Câu hỏi thường gặp

Q: Có phải đổi CCCD ngay từ 01/07/2024? A: Không bắt buộc. CCCD cũ vẫn có giá trị đến hết thời hạn ghi trên thẻ.

Q: Chi phí làm thẻ Căn cước bao nhiêu? A: Miễn phí cho lần đầu và trường hợp đổi do chính sách. Thu phí theo quy định đối với trường hợp cấp lại do mất, hỏng.

Q: Trẻ em có cần làm thẻ Căn cước? A: Có thể cấp cho trẻ dưới 14 tuổi theo nhu cầu. Trẻ dưới 6 tuổi có mẫu thẻ riêng không có ảnh.

Q: VNeID có thay thế hoàn toàn thẻ vật lý? A: Trong hầu hết trường hợp có thể thay thế, nhưng vẫn nên mang theo thẻ vật lý để phòng trường hợp cần thiết.

Kết luận: Thẻ Căn cước – bước tiến trong xác minh danh tính

Thẻ Căn cước không chỉ là sự thay đổi tên gọi mà còn là bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa hệ thống định danh cá nhân tại Việt Nam. Với những cải tiến về tính năng, tích hợp và bảo mật, thẻ Căn cước hứa hẹn mang lại nhiều tiện ích cho công dân trong kỷ nguyên số.

Việc hiểu rõ thẻ căn cước là gì và những khác biệt so với thẻ CCCD gắn chip trước đây sẽ giúp chúng ta sử dụng hiệu quả hơn công cụ định danh hiện đại này. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để các doanh nghiệp và tổ chức lựa chọn giải pháp xác thực phù hợp, đảm bảo an toàn và tuân thủ quy định pháp luật.

Gợi ý: